Gündem Belirleme Kuramının Tanımı
Gündem Belirleme Kuramı – Can Cengiz & Cem Yaşın
- Gündem Belirleme Kuramının Tanımı
- Chapel Hill Araştırması ve Gündem Belirleme Kuramının Oluşumu
- İkinci Düzey Gündem Belirleme
- Üçüncğ Düzey Gündem Belirleme ve Ağ Gündem Belirleme Çalışmaları
İlgili Maddeler: Önceleme Çerçeveleme, Walter Lippmann Wilbur Schramm
Özet
Gündem belirleme çalışmaları ile ilgili kitap veya makalelerin çoğu Walter Lippmann’ın (1949) ilki 1922 yılında yayımlanan “Kamuoyu” isimli kitabından alıntı yaparak başlar. (Yaşın, 2008:2) Lippmann kafamızdaki dünya resminin kitle iletişim araçları içerisinden gelen enformasyonla biçimlendiğini ifade etmiştir.
Cohen’e göre (1963:13) “medya zamanın çoğunda insanlara ne düşüneceğini söylemede başarılı olamamıştır, ama okuyucuya ne hakkında düşüneceğini söylemekte fevkalade başarılıdır.” (Aktaran: Yaşın, 2008:6) Cohen’in konu üzerine yaptığı vurgu Amerika Birleşik Devletleri’nde 1930’larda başlayıp günümüze kadar devam eden Gallup Araştırma Şirketi tarafından başlatılan ¨en önemli sorun¨(most important problem) araştırmaları ile paralellik göstermekteydi. Bu araştırmaların ardışık raporları göstermiştir ki, bazı haberler başkanın performansı ile ilgili izlenme oranlarını artırmaktadır. Diğer konular içinde dış politika ve başkanlık seçimi okurun izleme oranını artıran konu başlıkları olmuştur. Gallup araştırmaları halkın ne düşündüğü üzerine yönlenmiştir.
Funkhouser saha uygulaması yerine araştırmada Gallup’un yapmış olduğu araştırmaları kullanmıştır. Araştırmada kitle iletişim araçları ile kamu gündemi arasındaki ilişki araştırılmıştır. Gündem Belirleme (Agenda Setting) kuramlarına adını veren, McCombs ve Show’un (1972) 1968 Amerika Birleşik Devletleri Başkanlık Seçimleri ile ilgili araştırmaları olmuştur. Chapel Hill Çalışması olarak anılan çalışmadan çıkan kuram üç gündem arasında korelasyonu araştırmaktadır.
Bichard’a (2001: 9) göre “Gündem belirleme araştırmaları, konuların dikkatinin bir gündemden diğerine aktarılmasını içerir”. İkinci düzey gündem belirleme araştırmaları iki temel hipotezi içermektedir:
- “Bir Konu veya diğer bir nesnenin kitle iletişim araçları içinde yer alma tarzı (haberde niteliklere yapılan vurgu) bu konular hakkında kamunun düşünce tarzını etkiler.
- Bir Konu veya diğer bir nesnenin kitle iletişim araçları içinde yer alma tarzı (haberde niteliklere yapılan vurgu) kamu gündeminde bu konunun dikkat çekiciliğini etkiler.” (Ghanem, 1997: 4;Aktaran: Yaşın, 2008: 28)
İkinci düzey gündem belirleme çalışmalarının haber çerçeveleme çalışmaları dışında önceleme (priming) çalışmaları ile de kesiştiği noktalar bulunmaktadır. Önceleme, hükümet ve liderlerin performansları ile ilgili değerlendirmelerde kullandıkları özel konuları dikkat çekecek şekilde işaretleyerek çalışır. Sık sık gündem belirleme sürecinin yayılımı olarak algılanır.” (Scheufele. Ve Tewksbury, 2007: 11)
Üçüncü düzey gündem belirleme çalışmaları “ağ gündem belirleme“ çalışmaları olarak da adlandırılmaktadır. Üçüncü düzey gündem belirleme ağ içindeki konu ve/veya niteliklere yönelik dikkatin kamuoyu üzerindeki etkisini incelemektedir.
Kaynakça
Cohen Bernard C. (1963), The Pres and Foreign Policy, Princeton, NJ: Princeton University Pres. Dearing, W.J. ve Rogers, M.R. (1996), Agenda Setting, Thousand Oaks, CA: Sage Publication Funkhouser, G. Ray. (1973), “The Issues Of The Sıxtıes: An Exploratory Study In The Dynamıcs Of Publıc Opınıon.” Public Opinion Quarterly, Spring73, Vol. 37 Issue 1, 62-75
Ghanam, Salma İsmail (1996), Media Covarage of Crime and Public Opinion: An Exploration of the Second Levelof Agenda Setting, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Austin: The University of Texsas.
Guo, L. & McCombs, M. (Eds.) (2016). The power of information networks: New directions for agenda setting. New York: Routledge.
Lippman, Walter (1949), Public Opinion, İkinci Baskı, New York: The Free Pres.
McCombs,M.E. ve Shaw D L. (1972), “The Agenda-Setting Function of Mass Media“, The Public Opinion Quarterly, Vol. 36, No. 2. (Summer, 1972), pp. 176-187.
McCombs, Maxwell (2005), Setting Agenda, İkinci Baskı, Cambridge: Politiy Pres.
Scheufele,Dietram A. Ve Tewksbury, David (2007) “Framing, Agenda Setting, and Priming: The Evolution of Three Media Effects Models”, Journal of Communication 57 (1), 9–20.
Weaver, David H.(2006). “Thoughts on Agenda Setting, Framing, and Priming”, Journal of Communication, Volume 57, Issue 1: 142-147.
Yaşın, Cem (2008) Gündem Belirleme Kuram ve Araştırmaları, Ankara: Yargı.