Gülme Komiğin Anlamı Üzerine Deneme – Henri Bergson
“Bizim gülmemiz aslında her zaman bir grup gülmesidir. Belki siz de bir gün trende ya da bir yemek esnasında insanların birbirlerine bir şeyler anlatıp kahkahalar patlatmasına şahit olmuşsunuzdur. Belki siz de o grupta olsanız en az onlar kadar gülerdiniz ama o grupta olmadığınız için, gülmeye hiç mi hiç hevesiniz yoktur. Herkesin gözyaşlarına boğulduğu bir vaaz sırasında ağlamayan bir adama neden ağlamadığı sorulduğunda, “Ben bu cemaatten değilim ki,” cevabını vermiş. Adamın gözyaşlarıyla ilgili düşüncesi gülme işin içine girince de geçerlidir” (Bergson, 2016: 16).
Bergson, H. (2016). Gülme komiğin anlamı üzerine deneme. (Umut Can Gökduman, Çev.). Zeplin Kitap.