Heider’in Denge Kuram
Hazırlayanlar: Cem Yaşın -Can Cengiz
İlgili Maddeler: Bilişsel Çelişki Kuramı (Leon Festinger),
Özet:
Heider’in 1958 yılında yayınladığı “Kişiler Arası İlişkilerin Psikolojisi” (The psychology of interpersonal relations) sosyal-psikolojinin temel metinlerinden biri olarak kabul edilir. Fritz Heider’in kişiler arası ilişkiler bağlamında oluşturduğu sağduyu psikolojisi insanların dünyayı nasıl algıladığı ile ilgilenmiştir. İnsanların dünyayı nasıl algıladıkları ise tutumlarını belirlemektedir. Heider’e göre insanlar diğer insanların eylem ve davranışlarını gözlemler ve değerlendirirler. Burada amaç, uyumdur.
Heider’in denge kuramı, kendinden sonra gelen denge ve bilişsel çelişki kuramlarına temel sağlamış, daha sonra gelen kuramlar bu kuramın eksik olarak gördükleri noktalarını tamamlamaya çalışmışlardır.
Kaynakça
Heider, F. (1927). Ding und Medium. Berlin-Schlachtensee: Weltkreis-Verl.
Heider, F. (1944). Social perception and phenomenal causality. Psychological Review, 51, 6, 358-374.
Heider, F. (1946). Attitudes and cognitive organization. Journal of Psychology, 21, 107-112.
Heider, F. (1958). The psychology of interpersonal relations. New York: Wiley.
Heider, F. (1959). On perception, event structure, and psychological environment: Selected papers. New York: International Universities Press.
Heider, F. (1983). The life of a psychologist. Kansas: The University of Kansas Press.
Kağıtçıbaşı, Ç.(2017). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş. 20.Baskı, İstanbul : Evrim.
Malle, B. F., & Ickes, W. (2000). Fritz Heider: Philosopher and Psychologist. In G. A. Kimble & M. Wertheimer (Eds.), Portraits of Pioneers in Psychology (Vol. 4, pp. 195-214). Washington, DC: American Psychological Association.
Malle, B. F. (August 26, 2008). Fritz Heider’s legacy: Celebrated insights, many of them misunderstood. Social Psychology, 39, 3, 163-173.
Reisenzein, R., & Rudolph, U. (2008). Special issue: 50 years of attribution research. Göttingen: Hogrefe & Huber.
Tesser, A., & Schwarz, N. (2007). Blackwell Handbook of Social Psychology: Intraindividual Processes. Malden, Mass. [u.a.: Blackwell.